ilustracja artykuÅ‚u antyegzekucjaOd poczÄ…tku 2020 roku w umowach i instrumentach finansowych bÄ™dzie można bez przeszkód stosować WIBOR, czyli kluczowy wskaźnik referencyjny na rynku finansowym. Metoda jego wyznaczania dostosowana do unijnego rozporzÄ…dzenia BMR ma zapewnić, że wskaźnik ten bÄ™dzie bardziej przejrzysty i odporny na manipulacjÄ™, a przy tym, bezpieczniejszy dla rynku i kredytobiorców

Stawki referencyjne WIBID i WIBOR to w uproszczeniu stopy procentowe, po jakich banki sÄ… gotowe udzielać sobie nawzajem pożyczek, ich wysokość jest zmienna i ustalana każdego dnia – to tzw. fixing. WIBOR to stawka kluczowa dla funkcjonowania caÅ‚ego systemu finansowego, bo jest stawkÄ… bazowÄ… dla obligacji i instrumentów finansowych, kredytów i innych umów finansowych. Ma duże przeÅ‚ożenie na przeciÄ™tnego konsumenta, bo wystÄ™puje de facto w każdej umowie kredytowej w polskiej walucie. WpÅ‚ywa na wysokość rat kredytów hipotecznych i jest dla banków podstawÄ… do wyznaczania oprocentowania kredytów udzielanych zarówno klientom indywidualnym, jak i przedsiÄ™biorstwom. 

 

– W ciÄ…gu ostatnich kilkunastu lat okazaÅ‚o siÄ™, że stawkami referencyjnymi da siÄ™ niestety manipulować. Polska nie byÅ‚a bohaterem tych negatywnych historii, ale wiemy na przykÅ‚adach rynku londyÅ„skiego czy europejskiego, że niektórym udawaÅ‚o siÄ™ zmienić poziom takiej stawki. MiÄ™dzynarodowa spoÅ‚eczność profesjonalnych użytkowników tych stawek i osób zarzÄ…dzajÄ…cych nimi zdecydowaÅ‚a o tym, żeby wprowadzić specjalne regulacje, stopniowo implementowane do porzÄ…dków prawnych. W Europie wprowadzono rozporzÄ…dzenie BMR, które zmienia sposób patrzenia na stawki referencyjne – mówi agencji informacyjnej Newseria Biznes Aleksandra Bluj, wiceprezes zarzÄ…du GPW Benchmark.

 

RozporzÄ…dzenie BMR ws. wskaźników referencyjnych, które obowiÄ…zuje od poczÄ…tku ubiegÅ‚ego roku, to reakcja m.in. na ujawnienie wieloletnich manipulacji banków stawkami LIBOR i EURIBOR. Wprowadza ono nowy standard wyznaczania i stosowania kluczowych wskaźników referencyjnych, do których zostaÅ‚ zaliczony WIBOR.

 

– WIBOR jako najważniejsza ze stawek używanych w polskiej gospodarce ma być bezpieczny dla konsumenta, przejrzysty dla wszystkich, którzy go używajÄ…, i odporny na manipulacje. Ma być również takÄ… stawkÄ…, która rozwija siÄ™ wraz z rynkiem. Tego dotÄ…d brakowaÅ‚o i my chcemy zagwarantować wÅ‚aÅ›nie taki rozwój, dostosowujÄ…c jÄ… do nowych, unijnych wymogów i nowego otoczenia prawnego – mówi Aleksandra Bluj.

 

WedÅ‚ug rozporzÄ…dzenia BMR WIBOR ma być ustalany nie jak dotychczas na podstawie deklaracji banków, ale wartoÅ›ci faktycznych transakcji rynkowych.

 

– W sytuacjach, kiedy takiej możliwoÅ›ci nie ma, wykorzystywane bÄ™dÄ… inne źródÅ‚a informacji, reprezentowane przez kwotowania wiążące uczestników rynku. Z punktu widzenia konsumentów caÅ‚y ten proces nie powoduje żadnych zmian, ponieważ zostaÅ‚ zaprojektowany tak, żeby zapewnić ciÄ…gÅ‚ość pomiaru realiów gospodarczych – mówi Grzegorz Koloch, główny analityk GPW Benchmark.

 

Jak podkreÅ›la, stawki referencyjne bÄ™dÄ… też wrażliwe na zmieniajÄ…cÄ… siÄ™ sytuacjÄ™ w gospodarce.

 

– Innymi sÅ‚owy, metoda, która zostaÅ‚a wykorzystana w procesie kalkulacji stawek referencyjnych przez administratora, daje możliwość rozwoju w przyszÅ‚oÅ›ci, jeżeli bÄ™dÄ… zachodziÅ‚y ku temu okolicznoÅ›ci, jeżeli bÄ™dÄ… siÄ™ zmieniaÅ‚y warunki, czy makroekonomiczne, czy bardziej charakterystyczne dla polskiej gospodarki – wyjaÅ›nia Grzegorz Koloch. – Jeżeli bÄ™dÄ… zachodziÅ‚y okolicznoÅ›ci zwiÄ…zane ze wzrostem czy spadkiem transakcyjnoÅ›ci poszczególnych rynków, bÄ™dzie istniaÅ‚a możliwość uwzglÄ™dniania tych okolicznoÅ›ci.

 

Regulacja wprowadza też nadzór nad administratorami wskaźników referencyjnych – nowÄ… kategoriÄ… podmiotów, których zadaniem jest opracowanie nowych wskaźników speÅ‚niajÄ…cych wymogi unijnego rozporzÄ…dzenia i administrowanie nimi. W Polsce tÄ™ rolÄ™ peÅ‚ni spółka GPW Benchmark (w której 100 proc. udziałów posiada GPW).

 

– Zakres obowiÄ…zków administratora, czyli GPW Benchmark, wynika bezpoÅ›rednio z rozporzÄ…dzenia BMR, które jest implementowane do polskiego porzÄ…dku prawnego. Sam proces opracowania metody pomiaru stawek referencyjnych, dostosowanej do wymogów rozporzÄ…dzenia BMR, to nie koniec. Administrator zobowiÄ…zany jest do wdrożenia również procedur zwiÄ…zanych z identyfikacjÄ… i monitorowaniem podejrzanych kwotowaÅ„ i transakcji. Te dziaÅ‚ania spowodujÄ… wzrost bezpieczeÅ„stwa, stabilnoÅ›ci i dalszy, ewolucyjny wzrost jakoÅ›ci wskaźników referencyjnych, co  kolei przeÅ‚oży siÄ™ na stabilność rynku i wszystkich podmiotów, które wykorzystujÄ… wskaźniki referencyjne â€“ dodaje główny analityk GPW Benchmark.

 

Metoda wyznaczania stawek referencyjnych musi zyskać akceptacjÄ™ Komisji Nadzoru Finansowego. Spółka GPW Benchmark poinformowaÅ‚a, że przeprowadziÅ‚a testy proponowanych rozwiÄ…zaÅ„. Do koÅ„ca tego roku zamierza zÅ‚ożyć do KNF wniosek o zgodÄ™ na peÅ‚nienie funkcji administratora tych stawek, aby zapewnić ich ciÄ…gÅ‚ość i móc administrować nimi od poczÄ…tku 2020. Dwuletni okres przejÅ›ciowy rozporzÄ…dzenia BMR zostaÅ‚ wprawdzie przedÅ‚użony do koÅ„ca 2021 roku, ale GPW Benchmark zapowiada, że nie zamierza z tego korzystać.

 

Z kolei jeszcze w tym roku – zgodnie z wymogami rozporzÄ…dzenia BMR – spółka ma również przejąć od GPW administrowanie indeksów gieÅ‚dowych z głównego rynku, NewConnect oraz Treasury BondSpot Poland (TBSP), w tym m.in.: WIG20, mWIG40 oraz sWIG80.

 

 

 

Źródło: Newseria