ilustracja artykuÅ‚u antyegzekucjaZbiory jabÅ‚ek sÄ… w tym roku niższe o 25 proc. od ubiegÅ‚orocznych, co przeÅ‚ożyÅ‚o siÄ™ na wyższe ceny skupu zarówno jabÅ‚ek deserowych, jak i przemysÅ‚owych. Czynnikiem, który powoduje wzrost cen jabÅ‚ek, sÄ… też spadki produkcji w innych krajach

– Mamy listopad i jabÅ‚ka zostaÅ‚y już przesortowane na takie, które nadajÄ… siÄ™ do obrotu detalicznego jako jabÅ‚ka konsumpcyjne, oraz takie, które trafiÅ‚y do przemysÅ‚u. Ten rok okazaÅ‚ siÄ™ lepszy niż poprzedni pod wzglÄ™dem cen jabÅ‚ek przemysÅ‚owych. W ubiegÅ‚ym siÄ™gaÅ‚y one 5–8 groszy, w tym roku można byÅ‚o uzyskać już 55–62 grosze. Cena jabÅ‚ek przemysÅ‚owych do obierania w zależnoÅ›ci od odmiany siÄ™gaÅ‚a nawet 1,2 zÅ‚. Natomiast w przypadku jabÅ‚ek deserowych cena nie jest adekwatna do zebranej iloÅ›ci i w hurcie jest jeszcze niezbyt wysoka, siÄ™gajÄ…ca 1,2–1,3 zÅ‚, czasami 1,5–1,6 zÅ‚ za najlepsze odmiany – mówi agencji Newseria Biznes MaÅ‚gorzata KoÅ‚acz, główny specjalista ds. sadownictwa, integrowanej produkcji i ochrony roÅ›lin w Kujawsko-Pomorskim OÅ›rodku Doradztwa Rolniczego w Minikowie.

 

Jak poinformowaÅ‚ resort rolnictwa, w tym roku zbiory jabÅ‚ek sÄ… o 25 proc. niższe od ubiegÅ‚orocznych. Niekorzystny wpÅ‚yw miaÅ‚y na nie czynniki pogodowe, m.in. wiosenne przymrozki, hamujÄ…cy wzrost roÅ›lin niedobór opadów deszczu w kwietniu, wyjÄ…tkowo wysokie temperatury w czerwcu oraz lokalnie wystÄ™pujÄ…ce ekstremalne zjawiska klimatyczne – burze, gradobicia i nawaÅ‚nice poÅ‚Ä…czone z silnym wiatrem. WedÅ‚ug wstÄ™pnych szacunków GUS, tegoroczne zbiory jabÅ‚ek uksztaÅ‚tujÄ… siÄ™ na poziomie okoÅ‚o 3 mln ton i bÄ™dÄ… o 1/4 niższe niż w ubiegÅ‚ym roku, który byÅ‚ pod tym wzglÄ™dem rekordowy – produkcja jabÅ‚ek siÄ™gnęła wedÅ‚ug GUS-u 3,9 mln ton.

 

Paradoksalnie klÄ™ska urodzaju zaszkodziÅ‚a jednak sadownikom, ponieważ przeÅ‚ożyÅ‚a siÄ™ na niskie ceny skupu, które nie rekompensowaÅ‚y im kosztów produkcji ani zbioru owoców. Aby pomóc sadownikom, resort rolnictwa byÅ‚ zmuszony uruchomić mechanizm skupu interwencyjnego. W tym roku na skutek niższych zbiorów ceny skupu – zarówno jabÅ‚ek deserowych, jak i przemysÅ‚owych – sÄ… już wyższe.

 

– Na cenÄ™ jabÅ‚ek wpÅ‚ywa popyt i podaż, czyli za ile ktoÅ› kupi i sprzeda. Tylko ten element jest wyznacznikiem, nie ma ceny minimalnej, nie bierze siÄ™ pod uwagÄ™ kosztów produkcji. Natomiast w przypadku koncentratu jabÅ‚kowego mamy staÅ‚e umowy i tu nic siÄ™ nie zmieniÅ‚o – mówi MaÅ‚gorzata KoÅ‚acz. – PrzyszÅ‚y rok może być wielkÄ… niespodziankÄ… na plus dla sadowników. Te ceny mogÄ… być jeszcze wyższe, jeżeli wystÄ…piÄ… problemy z produkcjÄ… na rynku.

 

Spadki produkcji w innych krajach to kolejny czynnik, który powoduje wzrost cen jabÅ‚ek. WedÅ‚ug prognoz WAPA w tym roku szacunkowe zbiory jabÅ‚ek w Europie wyniosÄ… nieco ponad 10,5 mln ton i bÄ™dÄ… o ok. 1/5 niższe w porównaniu z ubiegÅ‚ym.

 

– Ten rok pod wzglÄ™dem eksportu jabÅ‚ek bÄ™dzie bardzo trudny z uwagi na to, że produkt, który pochodzi z naszych sadów, jest niejednorodny i trudny w klasyfikacji jakoÅ›ciowej â€“ mówi MaÅ‚gorzata KoÅ‚acz. â€“ Polskie jabÅ‚ka eksportujemy w zasadzie wszÄ™dzie tam, gdzie konsumenci chcÄ… je kupić. Do niedawna najlepszym odbiorcÄ… byÅ‚a Rosja. W tej chwili – z uwagi na rosyjskie embargo – sÄ… firmy, które próbujÄ… je obejść i sprzedawać na rynek rosyjski poprzez inne kraje, aczkolwiek to czasami nie jest efektywny eksport. Mamy też na uwadze kraje arabskie, AfrykÄ™ PółnocnÄ…, myÅ›limy też o krajach Azji.

 

Obecnie Polska jest najwiÄ™kszym w Europie i trzecim na Å›wiecie (po Chinach i USA) producentem jabÅ‚ek. Przed wprowadzeniem embarga w 2014 roku głównym odbiorcÄ… polskich owoców byÅ‚a Rosja – tamtejszy rynek odpowiadaÅ‚ za okoÅ‚o 55 proc. caÅ‚ego eksportu jabÅ‚ek z Polski i odbieraÅ‚ nieco ponad jednÄ… piÄ…tÄ… krajowej produkcji. W tej chwili główne rynki zbytu to BiaÅ‚oruÅ›, Ukraina, Rumunia, Kazachstan i Niemcy.

 

– KonkurencjÄ… dla nas sÄ… Chiny, ale tam nawet olbrzymia produkcja wÅ‚asna nie wystarcza na potrzeby rynku wewnÄ™trznego. Jednak Chiny też eksportujÄ… i sÄ… dla nas konkurentem, podobnie jak WÅ‚ochy i Francja – mówi MaÅ‚gorzata KoÅ‚acz. – Jeżeli mówimy o jabÅ‚kach poszukiwanych przez odbiorców, w tej chwili sÄ… to głównie Gala paskowana i Golden Delicious. To sÄ… odmiany najbardziej poszukiwane w Polsce i na Å›wiecie, które uzyskujÄ… najwyższe ceny na rynku.

 

Jak podkreÅ›la, od okoÅ‚o 3–5 lat polscy sadownicy znajdujÄ… siÄ™ w sytuacji zastoju i nie majÄ… Å›rodków na to, żeby inwestować, wdrażać nowe technologiÄ™ i rozwijać produkcjÄ™. Wynika to z faktu, że na przestrzeni ostatnich kilku lat gospodarstwa borykaÅ‚y siÄ™ z anomaliami pogodowymi.

 

– W tej chwili, żeby rozwijać produkcjÄ™ sadowniczÄ…, trzeba siÄ™ zastanowić, jak można zniwelować konsekwencje tych anomalii pogodowych, które znaczÄ…co wpÅ‚ywajÄ… na produkcjÄ™. Mowa głównie o przymrozkach wiosennych, w tym roku mieliÅ›my z nimi do czynienia piÄ™ciokrotnie, co wpÅ‚ynęło nie tylko na jabÅ‚onie, lecz także na grusze, czereÅ›nie i wiÅ›nie. Lokalnie wystÄ™powaÅ‚y straty siÄ™gajÄ…ce nawet 95 proc., a owoce zebrane z pozostaÅ‚ych wykazujÄ… gorsze wartoÅ›ci jakoÅ›ciowe, gdyż one sÄ… ordzawione, czÄ™sto znieksztaÅ‚cone – mówi MaÅ‚gorzata KoÅ‚acz.

 

 

 

Źródło: Newseria