MISZMASZ TWOJA GAZETA

PORTAL DLA DŁUŻNIKÓW, WIERZYCIELI, KOMORNIKÓW, SĘDZIÓW I PRAWNIKÓW
Dziś jest:  wtorek 19 marca 2024r.

PRZEGLĄD PRASY

  • Miszmasz - Czarny Piar
  • Miszmasz - Czarny Piar
  • Miszmasz - Czarny Piar
  • Miszmasz - Czarny Piar
  • Miszmasz - Czarny Piar

justice 2060093 340Prokurator Generalny Zbigniew Ziobro skierował do Sądu Najwyższego skargę nadzwyczajną od postanowienia Sądu Rejonowego w Kielcach z 29 listopada 2012 roku dotyczącego nabycia spadku. Orzeczenie to zapadło, pomimo że jedenaście lat wcześniej ten sam sąd wydał prawomocne postanowienie w tej samej sprawie

 

 

W Sądzie Rejonowym w Kielcach toczyło się postępowanie spadkowe po zmarłym w dniu 1 stycznia 1998 roku, z wniosku jego żony. Zostało ono zakończone wydaniem postanowienia z dnia 13 marca 2001 roku o stwierdzeniu nabycia spadku. W oparciu o sądowe rozstrzygnięcie spadkobiercami zmarłego zostali żona w 4/16 częściach oraz czworo dzieci w 3/16 częściach.

Kilkanaście lat później również przed Sądem Rejonowym w Kielcach zawisło kolejne postępowanie po tym samym zmarłym, tym razem z wniosku jego wnuczki. Postanowieniem z dnia 29 listopada 2012 roku spadek po zmarłym przyznano żonie w 1/4 części oraz czwórce jego dzieci, a także wnuczce (córce piątego dziecka spadkodawcy, zmarłego w dniu 2 listopada 1974 roku) po 3/20 części każdy.

 

Bezskuteczne próby wzruszenia pierwotnego orzeczenia

Po ujawnieniu, w związku z czynnościami Urzędu Skarbowego, okoliczności istnienia dwóch postanowień stwierdzających nabycie tego samego spadku, prokurator zainicjował postępowanie w przedmiocie zmiany postanowienia o stwierdzeniu nabycia spadku z dnia 13 marca 2001 roku, poprzez uwzględnienie w kręgu podmiotów powołanych do dziedziczenia wnuczki zmarłego. Wniosek został odrzucony przez sąd, nie uwzględniono też wniesionego w sprawie zażalenia. Równolegle, podjęta próba wznowienia prawomocnie zakończonego postępowania okazała się bezskuteczna. Również postępowania zainicjowane przez wnuczkę spadkodawcy zakończyły się niepowodzeniem.

 

Problemy interpretacyjne – stanowisko orzecznictwa

Analogiczne stany faktyczne były przedmiotem licznych sporów interpretacyjnych. Ostatecznie orzecznictwo stanęło na stanowisku, iż usunięcie z obiegu prawnego prawomocnych lecz wadliwych, poprzez swoje zdublowanie, orzeczeń winno nastąpić poprzez ich zakwestionowanie skargą o wznowienie i w pierwszej kolejności wyeliminowanie z obrotu prawnego orzeczenia wydanego później. Natomiast pierwotne orzeczenie bądź pozostanie w obrocie prawnym bądź może być przedmiotem wniosku „o zmianę” o ile zostanie wykazane „że osoba, która uzyskała stwierdzenie nabycia spadku, nie jest spadkobiercą lub że jej udział w spadku jest inny niż stwierdzony”. W przypadku złożenia wniosku przez osobę, która nie uczestniczyła we wcześniejszym postępowaniu, nie obowiązują ją jakiekolwiek ograniczenia czasowe.

 

Sąd Najwyższy zajmie się sprawą

Działając z upoważnienia Prokuratora Generalnego Robert Hernand, wniósł skargę nadzwyczajną od postanowienia Sądu Rejonowego w Kielcach z 29 listopada 2012 roku. Wskazał, że orzekając ponownie w tej samej sprawie sąd naruszył konstytucyjne zasady ochrony zaufania obywateli do Państwa, pewności i działania w granicach i na podstawie prawa oraz sprawiedliwości społecznej, a także rażąco naruszył przepisy kodeksu postępowania cywilnego.

 

W skardze podniesiono, że sąd powinien był podjąć z urzędu działania nie tylko umożliwiające ustalenie faktycznego kręgu spadkobierców i zakresu majątku spadkowego, ale również ustalenia czy nie doszło do wcześniejszego spadkobrania, a tym samym wyeliminowania sytuacji wydania kolejnego orzeczenia w tej samej sprawie. Przepisy dotyczące spraw spadkowych nie pozwalają bowiem sądowi aby poprzestał jedynie na materiale zaoferowanym przez zainteresowanych. Jeżeli to czyni, naraża się na zarzut obrazy przepisów postępowania cywilnego w sytuacji, gdy późniejsze ustalenia wskażą na nieprawidłowości w tym zakresie.

Podkreślono, że w sprawie objętej skargą, następstwem zaniedbań sądu w zakresie ustalenia z urzędu wszystkich okoliczności określonych w przepisach było wydanie kolejnego, nadto odmiennego od pierwotnego, prawomocnego rozstrzygnięcia, co jest sytuacją niedopuszczalną i naruszającą obowiązujące, podstawowe regulacje prawne. Orzeczenie to zostało wydane w warunkach nieważności postępowania, wobec zaistnienia negatywnej przesłanki procesowej tj. powagi rzeczy osądzonej.

 

Wskazano, że takie postępowanie sądu niewątpliwie świadczy o rażącym naruszeniu prawa i godzi w powagę wymiaru sprawiedliwości. Podkreślono również, że w osoby objęte kwestionowanym rozstrzygnięciem, znalazły się w sytuacji w której zapadłe orzeczenie sądu mimo, że jest prawomocne nie ma charakteru wiążącego, co skutecznie uniemożliwia im chociażby powołanie się na przysługujące prawo własności.

 

Prokurator Generalny wniósł o uchylenie postanowienia w zaskarżonej części i przekazanie sprawy do ponownego rozpoznania Sądowi Rejonowemu w Kielcach, ewentualnie umorzenie postępowania w tym zakresie.

 

 

 

LS

Prokuratura Krajowa

foto: Pixabay

 

 

miszmasz-menu-module

NA SKRÓTY