HFPC skierowała do Europejskiego Trybunału Praw Człowieka opinię przyjaciela sądu w sprawie Zwierz przeciwko Polsce (nr skargi 69950/14). Skarżąca zarzucała naruszenie prawa do życia (art. 2 Konwencji o ochronie praw człowieka i podstawowych wolności), przez błędy w organizacji szpitali publicznych i zaniedbania ze strony lekarzy, które spowodowały śmierć jej męża

Zdaniem skarżącej zgon małżonka, w zaawansowanej fazie białaczki, powstał wskutek niedostarczenia mu na czas krwi do transfuzji. W toku postępowania Trybunał skierował do stron pytania, czy władze państwowe dopełniły obowiązków ochrony życia oraz dobrego stanu zdrowia pacjenta oraz czy śledztwo w sprawie ewentualnego błędu w sztuce lekarskiej było prowadzone w sposób spełniający wymogi Konwencji.

Pierwsza część opinii została poświęcona pozytywnym obowiązkom państwa wynikającym z prawa do życia. HFPC zwróciła uwagę, że współcześnie prawo do życia rozumiane jest dużo szerzej, niż tylko jako zakaz arbitralnego pozbawiania życia jednostek przez funkcjonariuszy państwowych. „Przykładowo, Komitet Praw Człowieka ONZ podkreśla, że z prawa do życia wynika wiele pozytywnych obowiązków państwa, również w zakresie ochrony zdrowia jednostek.

Podobne stanowisko prezentują Międzyamerykański Trybunał Praw Człowieka oraz Afrykańska Komisja Praw Człowieka i Ludów, które podkreślają, że prawo do życia gwarantuje tak naprawdę jednostkom prawo do życia godnego, z czym wiążą się obowiązki państwa również w zakresie organizacji i nadzoru funkcjonowania systemu ochrony zdrowia” – wskazuje Marcin Szwed, prawnik HFPC.

Kolejna część opinii przyjaciela sądu poświęcona została polskiej praktyce oraz najczęstszym problemom w ramach postępowań karnych w sprawach dotyczących błędów medycznych, skutkujących śmiercią pacjenta lub ciężkim uszkodzeniem ciała. HFPC odniosła się do niedawnych zmian w strukturze prokuratury, które umożliwiły utworzenie w prokuraturach regionalnych oraz okręgowych osobnych komórek organizacyjnych zajmujących się sprawami karnymi związanymi z błędami lekarskimi.

„Konwencja nakłada na państwa, w tym Polskę, określone obowiązki proceduralne w zakresie postępowań mających wyjaśnić, czy doszło do naruszenia prawa do życia jednostki. Wszelkie zmiany mające usprawnić i polepszyć jakość postępowań dotyczących błędów medycznych powinny być racjonalne oraz unikać stygmatyzacji określonej grupy zawodowej. W naszej opinii w Polsce realnym problemem jest m.in. kwestia możliwości uzyskania w rozsądnym czasie rzetelnej opinii biegłych” – uważa Michał Kopczyński, prawnik HFPC.

Oprócz opisu praktyki postępowań karnych, HFPC przedstawiło Trybunałowi w Strasburgu uwagi dotyczące funkcjonowania wojewódzkich komisji do spraw orzekania o zdarzeniach medycznych.

LS

Informacja prasowa: HFPC