ilustracja artykuÅ‚u antyegzekucjaKonieczność dorÄ™czenia pozwu przez komornika i koniec z tzw. fikcjÄ… dorÄ™czeÅ„, postÄ™powania przygotowawcze przed procesem cywilnym i odrÄ™bne, szybkie postÄ™powania w sprawach gospodarczych – to kluczowe zmiany wprowadzone w dużej nowelizacji Kodeksu postÄ™powania cywilnego

 

Pod koniec lipca prezydent Andrzej Duda podpisaÅ‚ dużą nowelizacjÄ™ Kodeksu postÄ™powania cywilnego, której celem jest m.in. usprawnienie i skrócenie czasu trwania postÄ™powaÅ„ sÄ…dowych.

 

– Prawnicy majÄ… nadziejÄ™, że zmiany wprowadzone w Kodeksie postÄ™powania cywilnego rzeczywiÅ›cie doprowadzÄ… do przyspieszenia postÄ™powania, żeby obywatel, skÅ‚adajÄ…c sprawÄ™ do sÄ…du, miaÅ‚ możliwość szybciej uzyskać wyrok. Niestety, pomysÅ‚em na te usprawnienie postÄ™powaÅ„ przed sÄ…dem jest stworzenie okreÅ›lonych barier. Proces po zmianach bÄ™dzie wyglÄ…daÅ‚ jak swoisty bieg z przeszkodami. Dopiero po pokonaniu wszystkich tych przeszkód i speÅ‚nieniu warunków formalnych osoba, która chce rozwiÄ…zania problemu, dojdzie do tego momentu, w którym sÄ…d bÄ™dzie mógÅ‚ go rozwiÄ…zać. Obawiam siÄ™, że takie uregulowanie procedury może ograniczyć prawo do sÄ…du – ocenia w rozmowie z agencjÄ… Newseria Biznes Anisa Gnacikowska, adwokat, zastÄ™pca sekretarza Naczelnej Rady Adwokackiej.

 

Jedna z ważniejszych zmian dotyczy zasad dorÄ™czania korespondencji sÄ…dowej. Do tej pory pisma sÄ…dowe byÅ‚y wysyÅ‚ane pocztÄ…. Nie zastawszy adresata, listonosz zostawiaÅ‚ awizo, a po drugim takim zawiadomieniu i upÅ‚ywie 14 dni, przesyÅ‚ka byÅ‚a uznawana za skutecznie dorÄ™czonÄ…, nawet jeżeli finalnie wcale nie dotarÅ‚a do adresata. To tzw. fikcja dorÄ™czenia.

 

Zgodnie z nowymi przepisami, jeżeli pozwany nie odebraÅ‚ pozwu lub innego pisma procesowego pomimo powtórnego zawiadomienia, sÄ…d zawiadomi o tym powoda. PrzeÅ›le mu odpis pisma dla pozwanego i zobowiąże do dostarczenia go pozwanemu za poÅ›rednictwem komornika, któremu w ustaleniu adresu pomogÄ… dane z ZUS-u i banków.

 

– DorÄ™czenie przez komornika jest wÅ‚aÅ›nie takÄ… barierÄ…, która może spowodować ograniczenie prawa do sÄ…du. Jeżeli w pozwie wskażemy adres pozwanego, pod którym ten go nie odbierze, wtedy sÄ…d zwróci nam pozew i nakaże, żeby dorÄ™czyÅ‚ go komornik. To może nie być problemem dla adwokatów, ale bÄ™dzie nim już dla zwykÅ‚ego Kowalskiego – żeby odebrać pozew, znaleźć komornika i aby komornik dorÄ™czyÅ‚ wezwanie. Jeżeli to siÄ™ nie uda, wówczas proces nie może siÄ™ dalej toczyć – mówi Anisa Gnacikowska.

 

Jak ocenia, dobrym pomysÅ‚em na usprawnienie postÄ™powaÅ„ cywilnych jest z kolei plan rozprawy, który sÄ…d we współpracy ze stronami ma opracowywać przed rozpoczÄ™ciem procesu.

 

– Warunkiem, aby taki plan zostaÅ‚ dobrze sporzÄ…dzony, jest zgÅ‚oszenie wszystkich wniosków dowodowych na tym etapie i dokÅ‚adne okreÅ›lenie zakresu postÄ™powania dowodowego. Osoby, które nie bÄ™dÄ… korzystaÅ‚y z pomocy adwokata, mogÄ… sobie na tym etapie nie poradzić. To istotne o tyle, że jeżeli nie zgÅ‚osimy wniosków dowodowych na samym poczÄ…tku, to potem taka możliwość jest ograniczona. Trzeba bÄ™dzie udowodnić, że nie byÅ‚o możliwoÅ›ci zÅ‚ożenia ich na pierwszym etapie, kiedy plan byÅ‚ opracowywany. Nawet jeÅ›li to siÄ™ uda, trzeba bÄ™dzie ponieść dodatkowÄ… opÅ‚atÄ™ za to, żeby sÄ…d dopuÅ›ciÅ‚ dowód – mówi Anisa Gnacikowska.

 

PostÄ™powania przygotowawcze przed procesem cywilnym to kolejna ważna zmiana wprowadzona w nowelizacji KPC. W trakcie pierwszego posiedzenia (o charakterze odformalizowanym) zostanie zbadany zakres sporu i możliwość polubownego rozstrzygniÄ™cia, a także zostanie ustalony plan rozprawy aż do wyroku, tzn. kolejne czynnoÅ›ci procesowe sÄ…du i stron. Ma to umożliwić rozpoznanie spraw przez sÄ…d w jak najkrótszym terminie – zwÅ‚aszcza tych, które wymagajÄ… szerokiego postÄ™powania dowodowego.

 

Strony bÄ™dÄ… zobligowane do brania udziaÅ‚u w takim posiedzeniu. W razie nieobecnoÅ›ci powoda sÄ…d bÄ™dzie mógÅ‚ nawet umorzyć postÄ™powanie, chyba że ten zażąda przeprowadzenia posiedzenia pomimo swej nieobecnoÅ›ci albo jÄ… później usprawiedliwi. Natomiast w razie nieobecnoÅ›ci pozwanego niezależnie od sporzÄ…dzenia planu rozprawy bez jego udziaÅ‚u, sankcjÄ… może być obciążenie go wyższymi kosztami procesu.

 

Nowelizacja KPC przywraca także odrÄ™bne postÄ™powanie w sprawach gospodarczych. Priorytetem ma być szybkie rozstrzyganie takich spraw – nowa ustawa obliguje sÄ…dy do sprawnego podejmowania czynnoÅ›ci, ale i nakÅ‚ada pewne ograniczenia na strony postÄ™powania. Dla przykÅ‚adu, w sprawach gospodarczych dowód z zeznaÅ„ Å›wiadków sÄ…d może dopuÅ›cić jedynie wtedy, kiedy po wyczerpaniu innych Å›rodków dowodowych lub przy ich braku pozostaÅ‚y niewyjaÅ›nione fakty istotne dla rozstrzygniÄ™cia sprawy.

 

– Projektodawcy powrócili do rozwiÄ…zania, które funkcjonowaÅ‚o przez kilkanaÅ›cie lat, czyli do odrÄ™bnych postÄ™powaÅ„ gospodarczych. Jednak wprowadzono w nich jeszcze wiÄ™cej barier, które przedsiÄ™biorca musi pokonać, żeby sÄ…d rozstrzygnÄ…Å‚ jego spór. Obawiam siÄ™, że takie rozwiÄ…zanie może utrudnić albo opóźnić postÄ™powanie. W szczególnoÅ›ci jeżeli przedsiÄ™biorca nie bÄ™dzie reprezentowany przez profesjonalnego peÅ‚nomocnika – podkreÅ›la Anisa Gnacikowska.

 

Jak ocenia, nowe przepisy nie rozwiÄ…zujÄ… podstawowego problemu, jakim jest nadmierne obciążenie sÄ…dów liczbÄ… spraw.

 

– SÄ…dy pracujÄ… tak, jak pracujÄ… nie z powodu zÅ‚ej procedury, która do tej pory jakoÅ› funkcjonowaÅ‚a, ale dlatego, że sÄ… za bardzo obciążone. Liczba spraw co roku siÄ™ zwiÄ™ksza, coraz wiÄ™cej osób zwraca siÄ™ do sÄ…dów. Jeżeli teraz wprowadzone zostanÄ… nowe przepisy przy braku jakiejkolwiek reakcji na to, jak obciążone sÄ… sÄ…dy, np. w Warszawie, to nie zmieni rzeczywistoÅ›ci, a może jeszcze bardziej skomplikować i wydÅ‚użyć postÄ™powania – ocenia Anisa Gnacikowska. 

 

 

 

Źródło: Newseria