W związku z pracami Komisji Kodyfikacyjnej Ogólnego Prawa Podatkowego nad kierunkowymi założeniami nowej regulacji ustawowej, która ma zastąpić obecną ordynację podatkową, Rzecznik Praw Obywatelskich Irena Lipowicz przekazała swoje uwagi dotyczące obecnie obowiązującego prawa i praktyk stosowanych przez organa podatkowe.
Rzecznik oceniła, że polskie prawo podatkowe cechuje wyjątkowa zawiłość, kazuistyka, a także częsta zmienność, nadmierna obszerność i brak jednolitej terminologii w powiązaniu z innymi aktami prawnymi. Ze skarg wypływających do Biura Rzecznika Praw Obywatelskich wynika, że nieprawidłowości dotyczą m.in. wydawania w tym samym czasie sprzecznych ze sobą interpretacji indywidualnych w odniesieniu do analogicznych stanów faktycznych, długiego oczekiwania na uzyskanie ostatecznego stanowiska, pomijania przez organy podatkowe jednolitego orzecznictwa sądów administracyjnych, nieuwzględniania przepisów unijnych oraz orzeczeń Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej, wydawania niewielkiej ilości interpretacji ogólnych przez Ministra Finansów, a także wysokiego wskaźnika interpretacji indywidualnych uchylanych przez sądy administracyjne.
W zakresie przeprowadzania kontroli podatkowych oraz skarbowych, podatnicy zawracają uwagę na wszczynanie kontroli tuż przed upływem okresu zobowiązań podatkowych, wykorzystywanie przez organy podatkowe hipoteki lub zastawu skarbowego jako zabezpieczenia zobowiązania podatkowego w celu uniknięcia konsekwencji związanych z upływem terminu przedawnienia, przedłużanie kontroli, w szczególności dotyczących zwrotu podatku od towarów i usług.
Irena Lipowicz nie wyklucza, że najprawdopodobniej cały proces organizacji pracy w organach podatkowych jest ukształtowany w ten sposób, by prawidłowość rozliczeń podatkowych była w zdecydowanej większości kontrolowana w ostatnim roku przed upływem okresu przedawnienia zobowiązań podatkowych (w roku złożenia zeznań podatkowych najczęściej jest kontrolowana jedynie ich formalna poprawność).
Wystąpienie RPO do Komisji Kodyfikacyjnej Ogólnego Prawa Podatkowego.