Ma to zapewnić nowelizacja ustawy o nadzorze nad rynkiem finansowym oraz niektórych innych ustaw, która weszła w życie 11 października br. Celem tzw. ustawy antylichwiarskiej jest wyeliminowanie nieuczciwych praktyk stosowanych przez firmy udzielające kredytów i pożyczek konsumenckich, które nie muszą mieć zezwolenia Komisji Nadzoru Finansowego na prowadzenie działalności.
Chodzi o pobieranie nadmiernych, nieuzasadnionych opłat związanych z udzieleniem i obsługą pożyczek.
Ustawa m.in. wprowadza maksymalną wysokość pozaodsetkowych kosztów kredytu konsumenckiego - 25 proc. całkowitej kwoty kredytu i 30 proc. tej kwoty w stosunku rocznym. Pozaodsetkowe koszty kredytu w całym okresie kredytowania nie będą mogły być wyższe od całkowitej kwoty kredytu. W myśl ustawy pozaodsetkowe koszty kredytu to wszystkie koszty, które konsument ponosi w związku z umową o kredyt konsumencki, z wyłączeniem odsetek. W przypadku naruszenia przez kredytodawcę limitów: kosztów pozaodsetkowych oraz opłat z tytułu zaległości w spłacie kredytu i odsetek za opóźnienia, konsument będzie miał możliwość zwrotu kredytu bez odsetek i innych kosztów kredytu. Oznacza to, że klient skorzysta z tzw. kredytu darmowego.
Ponadto wobec firm z branży pożyczkowej zostały wprowadzone określone wymogi dotyczące prowadzenia tej działalności. Będą to musiały być spółki z ograniczoną odpowiedzialnością albo spółki akcyjne z kapitałem zakładowym w wysokości co najmniej 200 tys. zł, utworzonym ze środków niepochodzących z pożyczki, kredytu, emisji obligacji lub źródeł nieudokumentowanych. Wymagana będzie też niekaralność za określone przestępstwa osób będących we władzach spółki i prokurentów. Nielegalna działalność - bez spełnienia wymogów określonych w przepisach - będzie wiązać się z grzywną do 500 tys. zł i karą więzienia do lat 2.
Ustawa uprawnia też Komisję Nadzoru Finansowego do prowadzenia postępowania wyjaśniającego wobec podmiotów, co do których zachodzi podejrzenie, że wykonują działalność bez zezwolenia, w szczególności z zamiarem oszustwa. Nowelizacja ma też usprawnić współpracę KNF z organami ścigania w zakresie składania zawiadomień o podejrzeniu popełnienia przestępstwa. KNF będzie mogła udostępnić informacje stanowiące tajemnicę bankową przy kierowaniu do prokuratury zawiadomień o podejrzeniu popełnienia przestępstw z zakresu funkcjonowania rynku finansowego. Za utrudnianie postępowania wyjaśniającego będzie grozić grzywna do 500 tys. zł, kara ograniczenia wolności albo więzienia do lat 2. Z kolei oferowanie lokat bez zezwolenia będzie karane grzywną do 10 mln zł i pozbawieniem wolności do 5 lat.
Sejm VII kadencji uchwalił ustawę 5 sierpnia 2015 r., prezydent podpisał ją 25 sierpnia 2015 r.
Nowelizacja weszła w życie 11 października 2015 r. – z kilkoma wyjątkami. Chodzi m.in. o regulacje dotyczące kosztów pozaodsetkowych i tzw. kredytu darmowego, które będą obowiązywać od 11 marca 2016 r. Z kolei przepis wprowadzający kary za prowadzenie działalności niespełniającej nowych wymogów ma wejść w życie 11 kwietnia 2016 r.
Ustawa o zmianie ustawy o nadzorze nad rynkiem finansowym oraz niektórych innych ustaw
LS
informacja prasowa: Sejm