29 sierpnia br. główny ekonomista BCC prof. Stanisław Gomułka wziął udział w spotkaniu w Kancelarii Prezesa Rady Ministrów z udziałem premier Beaty Szydło oraz grupą ministrów (rozwoju, finansów, spraw wewnętrznych; rodziny, pracy i polityki społecznej, ds. europejskich, Komitetu Stałego Rady Ministrów). Na spotkanie zaproszeni zostali przedstawiciele związków zawodowych i pracodawców, a także szef Związku Banków Polskich

Celem spotkania – według pani premier – była pomoc w budowaniu stanowiska Polski w odpowiedzi na Brexit. Goście oraz ministrowie zostali poproszeni o ocenę skutków Brexitu dla Polski. Później, ponownie głos nt. stanowisk zajętych przez stronę rządową zabrali zaproszeni goście.

Wymiana opinii była bardzo merytoryczna. Duża część uwag poświęcona była generalnie relacjom Polski z Unią Europejską. Prof. Stanisław Gomułka zabrał głos jako pierwszy, proponując przyjęcie założenia, że będziemy mieli do czynienia z tzw. „wariantem hard” Brexitu. Koszt dla Wielkiej Brytanii może wynieść około 5% PKB, czyli kilka razy więcej niż dla krajów UE, w tym dla Polski.

Prof. Gomułka zaproponował także interpretację wyniku referendum jako w dużym stopniu reakcję na napływ do UK około 2 mln osób z nowych krajów UE i obawę, że ten napływ będzie kontynuowany, a w przyszłości dużo większy niż jest teraz. Kurs funta w ostatnich 10 latach wahał się między 4 a 6 zł, więc obecny kurs ok. 5 zł nie będzie dużym problemem dla polskich eksporterów. Ale w przypadku wariantu hard nastąpi zmniejszenie dochodów budżetu UE o około 8-9 mld funtów rocznie, w rezultacie nastąpi także zmniejszenie przepływu środków unijnych do Polski o około 10-15%. Można się liczyć z pewnymi powrotami do kraju, a na pewno z zahamowaniem dalszych wyjazdów do UK. Zdaniem głównego ekonomisty BCC, potrzebne są działania na rzecz umocnienia Unii Europejskiej.

Pozostali dyskutanci ze strony gości nie kwestionowali tych ocen. Interpretacja wyniku referendum zyskała poparcie ze strony m.in. ministra Mariusza Błaszczaka i kilku innych osób. Jednak Pani premier uznała, że dużą – być może główną – winę ponosi Komisja Europejska. Pani minister rodziny, pracy i polityki społecznej poinformowała, że wg bardzo niepewnych ocen resortu do Polski powróci około 120-400 tysięcy osób. Minister finansów Paweł Szałamacha oczekuje wzrostu presji na Polskę w kwestii przyjęcia euro. Sam jest przeciwnikiem takiego przyjęcia.

W odpowiedzi na prośbę o komentarze do stanowiska strony rządowej, prof. Stanisław Gomułka zaproponował aby unikać zgłaszania propozycji i ocen sygnalizujących dystansowanie się Polski od dalszego umacniania UE. Uznał, że interpretacja Pani premier o przyczynach Brexitu jest co najmniej kontrowersyjna merytorycznie i politycznie prawdopodobnie błędna, ponieważ obciążanie KE za Brexit sygnalizuje dystansowanie się wobec projektu umacniania UE, co utrudni Polsce współpracę z takimi krajami jak Niemcy, Francja czy Włochy, a także z krajami małymi, należącymi do strefy euro. To z kolei będzie miało konsekwencje gospodarcze – uważa prof. Gomułka i dodaje:

- Zachęcałem do pójścia w ślady Węgier i Czech, które proponują powołanie armii UE. To może być propozycja nierealistyczna, ale jest w tej chwili dobrym sygnałem. Błędem jest mówienie językiem eurosceptycznym. Polska nie musi podawać daty wejścia do strefy euro, jednak trzeba przypominać polskie zobowiązanie w tej sprawie i deklarować chęć wywiązania się z tego zobowiązania.

Szef Komitetu Stałego Rady Ministrów zgodził się z radą prof. Gomułki, aby nie wypowiadać się publicznie w sposób eurosceptyczny. W przyszłości mają być powołane dwa zespoły do kontynuacji wymiany poglądów w omawianych powyżej kwestiach.

Informacja prasowa: BCC