Do Rzecznika Praw Obywatelskich wpływają skargi obywateli dotyczące realizacji projektów dofinansowanych z programu „Polska Cyfrowa”

Zgłaszają problemy z podłączeniem gospodarstw domowych do sieci szerokopasmowego internetu. Skarżą się na przypadki pomijania gospodarstw zgłoszonych do podłączenia do sieci, mimo że sąsiednie posesje są podłączone. Zwracają też uwagę na niedostateczną komunikację z firmami świadczącymi te usługi.

Mimo indywidualnych próśb do firm, sytuacja nie poprawia się. Zdarza się, że przedstawiciele firm nie odpowiadają na kierowane do nich wiadomości, a przepisy ich do tego nie zobowiązują.

Z informacji od Centrum Projektów Polska Cyfrowa wynika, że beneficjenci programu, czyli wykonawcy prywatni świadczący usługi podłączenia do szerokopasmowego internetu, mają prawo do swobodnego wyboru gospodarstw do realizacji inwestycji. Wystarczy by spełniły określone w dokumentacji konkursowej tzw. minimum pokryciowe.

Obywatele nie mają możliwości domagania się objęcia inwestycją ich gospodarstw, mogą jedynie zgłosić zapotrzebowanie na usługę dostępu do internetu szerokopasmowego na stronie opracowanej przez Urząd Komunikacji Elektronicznej.

Zgłoszenie takie nie jest jednak wiążące. Z informacji dostępnych na stronie Ministerstwa Funduszy i Polityki Regionalnej, dotyczącej programu „Polska Cyfrowa”, wynika, że obywatele mogą kontaktować się w tej sprawie bezpośrednio z operatorami.

W wystąpieniu do sekretarza stanu ds. cyfryzacji w Kancelarii Prezesa Rady Ministrów Janusza Cieszyńskiego zastępca RPO Stanisław Trociuk zaznacza, że mimo wykonywania usług przez podmioty prywatne, są one realizowane przy wsparciu środków publicznych, co stanowi usługę o charakterze publicznym. W związku z tym powinny zostać wprowadzone reguły minimalne, zapewniające sprawiedliwy i równy dostęp do usługi.

Rzecznik prosi o wprowadzenie kryteriów ograniczających w pewnym stopniu dowolność w wyborze gospodarstw objętych inwestycją. Ze skarg wynika, że dobrym rozwiązaniem byłoby zobowiązanie beneficjentów do wykonania przyłącza do gospodarstwa znajdującego się w pobliżu realizowanej inwestycji na koszt własny. Takie rozwiązanie nie wiązałoby się więc z dodatkowymi kosztami po stronie operatora.

RPO postuluje też rozważenie możliwości uwzględnienia w wymogach projektowych lub w odpowiednich przepisach zobowiązania operatorów do uwzględniania wniosków obywateli lub przynajmniej udzielenia terminowej odpowiedzi.

Intencją Rzecznika nie jest podważenie założeń konstrukcji programu dofinansowań w ramach poprawy dostępu do szerokopasmowego internetu, opartej na współpracy z operatorami prywatnymi.

RPO